Hevpeyvîn li gel Hunermend Selah Osê

Kekê Selah Ez bi xêrhatina te dikin û bi hêvîne ku tu serkeftî û kêfxweş li welatê bav û kalan vegerî. Kekê Selah bi destura te be ez ê çend pirsan ji te bikin? Ser cava kekê xebat ez bo vê derfeta ku we da min spasya we dikim û serkeftinê ji karê we re dixwazim.  Selah Osê: Sî sal di nav asoyê hunerê de, Sî sal di nava afrandinê de, sî sal di nav hembêzkirina amûra bizqê, ev sî sale Selah Osê bi dengê xweyî nerim li perdeyê dilê evîndarên strana Kurdî dixe û ji bo hunereke resen, hunereke bi armanc tekoşînê dike.

Gundê Tilşihîrê:

Gundê çem û kaniyan, dar û kulîlkan, Hunemend û nivîsakaran, gundê ku xemla xwe ji simbilê jiyanê digre buye qunaxa welatparêz, perwer û pênûsên xwînî, ev gundê ku seydayê Cegerxwîn, mele Ahmedê Namî, şêx Brahîmê Heqî û gelek zana, rûsipî û Siyasetmedarên Kurd lê mane û lê bûne mêvan li rojavayê Kurdistanê xwedî cihekî taybete.

Bakurê wê li têlên rêsayî yên bebext dinere, rojhilatê wê çavên xwe bi Tirbespiya mêrxas û egîtan kil dike, rojavayê wê bi Qamişloka evînê buka Rojavayê Kurdistanê re dikene, û qubletê wê deşta binxeta birîndar binxeta 12 ê avdarê hembêz dike.

Tilşihîr hîn di salên pêncihî de rola zanyariyê di nav gelê Kurd de dilîst, di wê demê de du dibistan lê hebûn dibistana keçan û ya lawan û dibistana olî.

Selah Osê: di sala 1955 an de li Rojavayê Kurdistan gundê Tilşihîr ê ku di keve navbera Qamişlo û Tirbespiyê çavên xwe li jiyanê vekirine û niha niştecihê beytexta Surî bajarê Dîmeşq(Şam) ê ye û li wir rêwîtiya hunerî berdewam dike.

Wî di sala 1975 an de dest bi karê hunerî kiriye heya niha 7 berhemên muzîkê avirandine.

Berhemên Selah Osê: 1983, 1988, 1991, 1995, 1997, 2002 û ya herî dawî jî di  2005 an de hatiye belav kirin. Yekemîn berhema Selah Osê di sala 1983 an de tomar bû, di nav wê berhemê de strana wî a ku pê hatiye naskirin Silavên te gihane min hebû,  û berhema wî ya herî dawî di sala 2005 an de hatiye tomarkirin.

Hemî stranên Selah Osê bijartîne, lê ew bi strana Silavên te gihane min hatiye naskirin.

Kekê Selah ger meriv demên berê û niha bide ber hev Pêşketina hunera Kurdî çawa tê dîtin?

Li gora berê niha derfetên mezin ketine destên hunermendê Kurd, lê mixabin pêşketin ne li gora van derfetane, ew stranên ku meriv lê guhdar bike û jê zoq bigre pir kêmbune, ev jî cihê daxêye.

Pêwiste hunermend wateya wê nameya hunerî a ku hilgirtiye ser milê xwe baş bizanibe û bi diristî bighîne ber destê gel, ji ber ew xîtabî hestên gel dike pêwiste rast û diristbe bi huner û gelê xwe re, liv û tevgera wî li gora xwesteka gel be, yan na meriv nikare bêje ev hunermend xwedî nameyeke huneriye.  Divê hunermendên Kurd êş û azarên gelê xwe bîne ziman û bibe kenkî nazik, baweşîneke hênik di havîna gelê xwe de.

Piştgiriya Çepemaniya Kurd bi hunermend re di çi astê deye

Hunermendê Kurd pêwiste piştgirya çepemanya ku êş û azarên gelê xwe li ber çavên cîhanê radixe bike û her wiha çepemanî jî piştgirya hunermendê ku êş û azarên gelê xwe tîne ziman û hunera wî pêş dixe û diparêze bike. Em miletkî hîn di pêyvajoya azdiya xwe dene û hîn jî bi destên neyarên xwe diperçiqin, hîn jî li ser serên me dek û dolab tên gerandinn û em tune tên hesibandin ji ber vê pêwiste hemî alavên azadiya vî gelî hev temam bikin.

Ez hemî endamên çepemaniya Kurd silav dikim û di salvegera çepemaniya Kurd de wan pîroz dikim û serkeftinê ji wan  re dixwazim.

Tu telfizyonên Kurdî çawa dibînî?

Ji kenalê Kurdî teva hizdikim û bi hurmet nêzî tevan dibim, lê hertim çirûska pêşî giringa di jiyana mirovan û ya miletan de, cihê Roj tv cihekî taybeta li ba min û ez ji temaşevanê wê me.

Bi hêvî me ku hemî hunermendên Kurd piştgirya vê kenalê bikin û hewldanên neyarên gelê Kurd di girtina vê kenalê de vala derxin.

Di jiyana te ya hunerî de çi astengî hatine pêşberî te?

Ez ji malbateke oldar têm bê goman ev hinekî ji min re bû asteng, ji ber ez kesê yekemîn bûm di malbatê de ku dest bi hunerê dikir, li gora Seqeyên Olî ev neşaziyeke bû di malbatê de, ji ber vê reyaksyon li hember min pir bûn.

Bêgoman astengiyên ji hêla neyaran ve nayên hijmartin, ji ber her hunermendê ku ji bo pêşxistina çand û hunera gelê xwe xebatê bike  dibe armanca neyaran, ew siyasî be ya ne siyasî be bese ku ew bi Kurdî strana dibêje. Wekî din jî, ji hêla aborî  dest û lingê hunermend li qeyîda dixe û gavên wî qels dike.

Weke tê zanîn hunermend xwedî serpêhatîne gelo çi serpêhatiyên te hene?

Gelek serpêhatî hene lê ezê du serpêhatiyên xwe ji we re bêjim:

Min tenka ku di nav dîwarê hewşa maleka gundiyan de bû derxist û ji xwe re kir tembûr, roja din gotin diz ketina mala filankes lê piştir min ji wan re got ku min ew teneke birye û kiriye tembûr.

Dawetên berê  sê çar şev bûn û hunermend pir diwestiyan, rojekê em li dawetê bûn serê sibê hatin ji me re gotin werin emê zave bibin ber kaniyê bişon me got êêêê  û emê werin çi?

Gotin werin ji me re li temburê xin heya em wî bişon.

Piştir hatin gotin werin emê cilê zavê lêkin me got herin cilê wî lê kin emê werin çi?

Gotin werin ji me re li temburêxin ji bo em cilê wî lêkin, em bi qehr, dîse çûn.

cara sêyemîn hatin ber derî berî ku biaxifin bi hêrs min ji wan pirsî vêcarê çi heye?

Gotin werin xwarinê bixwin.

Strana Silavên te gihane min?

Ev gotina devê her evîndarekî, her yar û yarekêye, ev stran, wergera hastên evîndaraye di asoyên  hunerê de, nameyeke evîndariye di navbera wan de.

Ev stran min di 83 an de tomar kir , lê afrandina wê ez bawer dikim di sala 81 ê de bû.

Stran bi vî rengîye. Ew mektûba te min xwendî, min rengê te têre dîtî

Bê te ez ê bimrim bê xwedî, lê dilê min maye bi te ve Silavên te gihane min, li ser sera û herdo çava. 

Heta ku min tu nas kirî, nîvê emrê min buhrî

Canê xwe ji ter bikim gorî, sûnda min bi wan herdo cava.

Silavên te gihane min, li ser sera û herdo çava. 

Evîndarê te me rindê, şêrîn û kevoka gundê

Li ser dara evîna me, ez ê bikolim herdo nava

Silavên te gihane min, li ser sera û herdo çava. Gotin û awaz Selah Osê

Kekê Selah Ev hersê nav ji bo te tên çi wateyê?

Dawet?

Cihê ku hunermend bi şahiya gelê xwe re dibe yek û parastina folklora kurdiye. 

Konsert?

Cihê ku hunermend asta xwe ya hunerî nîşanî guhdarê xwe bike û xwe tê de îfade ke. 

Telfizyon?

Neynika gele û bêjinga hunerê ye, ji bo hunermend jî ava jiyanê ye.

Ji bilî karê hunerî tu çi karî din dikî?

Ez niha li Şamê di cihê çêkirina alavên muzîkê de ya çêkerên Uda Fewzî Nehar de kardikim, û di hewildana pêşkeftina alava bizqê de dixebitim. Min bizqek çêkiriye bê kod pir bi hêsanî û rihetî meriv dikarê bikar bîne yek weke mînak jî min bi xwe re aniye Eurupa.

Ez ji berê de evîndarê çêkirina vê alava mûzîkê bûm ji ber ez li bizqê dixim ez zanim bê hunermend çi ji ve alavê dixwaze, ji ber vê ez tim di lêgerîna çêkirina wê de bûm.

Çima Selah Osê bêdeng e?

Bêdengî çêtire ji karê ku tu feydeya wî neghe çand û hunera Kurdî, gava ez berhemekê pêşkêşî guhdarê xwe bikim, pêwiste dengvedana wê demke dirêj di guhê guhdarên min de û bi dîwarê çand û hunera Kurdî ve tabloyeke hêja bimîne.

Ne pêwiste meriv hersal yan jî her dusal karekî pêşkêş bike, ya pêwist ewe ku ew karê te hêja be û cihê xwe bigre, ew nameya te bighe hucreyên pêşketina çand û hunera Kurdî.

Çi berhemên Nû hene?

Du stran li ber destê min hene nêzîk ez ê wan weke kilîp belav bikim, bi hêvî me ku cihê razîbûna gel be.

Destkeftên gelê Kurd bo te tên çi wateyê?

Hunermend mîna Perperîkê, ye ronahiyek li kur be xwe lê digre, napirse ev başûre yan bakure yan rojavaye yan jî rojhilate, li kur gulek vebe hunermend bi hestên xwe avdide li kur alek bilind bibe di gotina sirûda wê de amede dibe, li kur destkeftek biafre hunermend wê hembêz dike û diparêze. Xaka welatê me yeke û destkeftiyên wê yê hemî kurdane 99 şaredarî li bakur ew yên hemî Kurdane û destkeftiyên me li başûr ew jî yên hemî Kurdane, em hunermend emê bi stran û helbestên xwe wan destkeftiyan biparêzin.

Gotina dawî?

 Ez dixwazim vê bêjim ji herkesê di nava hunerê de, karê ku ne yê te be neke û kirasê ku ne ji tere hatibe dirûtin li xwe neke.

Bere huner li te bigre xwe lê neke bar, hunerê ji wateya hunerê dernexe.

Di jiyanê de tiştên baş û yên xerab hene gava meriv yên xerab nebîne yên baş jî  nasnake,

rêz û hurmeta min ji hemî hunermendê me re heye û di kar û jiyana wan de serkeftinê hêvîdikim. Her wiha silaveke tayîbet bo guhdar û hizkiryên strana Kurdî û bo gelê me yên qehreman yê ku bi xwîna xwe hebûna xwe diparêze, spas ji bo te jî kekê Xebat Şakir û bo vê hevpeyvîna hêja û vê derfeta ku te da min.

Xebat Şakir